an man 1 tí , mình từng tranh cãi rất nhiều lần với 1 thằng bạn cũng đam mê bóng đá và nó là fan hâm mộ của barcelona về vấn đề này.
Nó luôn khẳng định barcelona chơi theo kiểu kiểm soát trận đấu , đá bóng đẹp và không bao giờ chơi tiêu cực.
Còn mình khẳng định với nó , barcelona chỉ chơi theo kiểu kiểm soát bóng , và hình ảnh bên ngoài thì đẹp , nhưng bản chất triết lý , mục tiêu của lối chơi
thì lại không đẹp như nó nghĩ.
Bóng đá với nhiều bạn nó là tôn giáo , có bạn thì bóng đá là niềm đam mê, có bạn như mình yêu bóng đá chỉ vì bắt đầu đọc 1 cuốn truyện tranh của nhật bản : Subasa…………………….
Rất nhiều lý do , cách thức mà bóng đá đến với chúng ta khi chúng ta chỉ là 1 cậu bé chưa biết gì.
Nhưng quay lại với thuở sơ khai của bóng đá khi nó mới ra đời .
Ở Anh là việc 11 người đàn ông mỗi bên đuổi theo quả bóng bằng cỏ trên đồng cỏ , hoặc trên đường phố với mục tiêu đưa bóng vào khung thành của nhau khi có bóng,
hoặc cản trở việc đối thủ đưa bóng vào khung thành của mình bằng mọi cách khi không có bóng.
Ở Trung Quốc , thời tam quốc bóng đá được tào tháo đưa vào để rèn quân với mục tiêu tăng khả năng nhanh nhẹn và làm việc theo nhóm của binh lính , với việc đưa bóng vào khung thành của nhau ( bé như gôn tôm , và thường có khoảng 3-4 gôn như thế ở mỗi bên )
phát triển rực rỡ vào thời nhà Tống, khi tổng chỉ huy quân đội là Cao Cầu ( chỉ là 1 thằng cầu thủ vì đá bóng giỏi mà được vua ưu ái mà leo lên vị trí đó ).
Thực chất các bạn có thể thấy Bóng Đá thực ra chỉ là trò chơi , mà mục tiêu của mỗi bên khi có bóng là đưa bóng vào lưới đối thủ , không có bóng thì bằng mọi cách cướp bóng và không cho đối thủ đưa bóng vào lưới của mình.
Ở thời sơ khai , bóng đá không hề có đội hình ( formation ) hay vị trí ( poistition) cũng chả có nhiệm vụ vai trò của cầu thủ ( role và duty ).
người ta chơi 1 thứ bóng đá tổng lực ( very fluid sơ khai ). với việc không hề có vị trí , không có nhiệm vụ , cũng chả có đội hình của cả đội.
Chỉ đơn giản là đuổi theo bóng khi không có bóng , và có bóng thì phối hợp với nhau đưa bóng vào khung thành của đối thủ.
Chỉ đến khi bóng đá bắt đầu có các huấn luyện viên ( manager ) , họ nhận ra rằng cầu thủ không thể có đủ thể lực ( stamina ) đề vừa đuổi theo bóng khi không có bóng với cả 11 con người bên phần sân nhà, và tấn công ghi bàn với đủ 11 con người ở phần sân đối phương. Thì bóng đá mới bắt đầu có sự dịch chuyển về Đội Hình và vị trí ra sân của từng câu thủ với nhiệm vụ và vai trò khác nhau. ( đây là thời kỳ của bóng đá từ thập niên 30 – thập niên 90). Đỉnh cao của thời kỳ này là 2 đội hình của brazil và Hà lan thập niên 60 ,70 với thứ bóng đá tổng lực với nhịp độ đôi công , trận đấu diễn ra với tốc độ nhanh, lên bóng với mục tiêu luôn luôn là đưa bóng vào khung thành đối thủ 1 cách nhanh nhất. Tư thế tâm lý ra sân của 2 đội bóng này luôn luôn là 11 cầu thủ ra sân với tinh thần tấn công ( attack ).
Sau thập niên 90, bắt đầu có sự manh nha trở lại thuở sơ khai với bóng đá tổng lực hiện đại , khi có sự xuất hiện của các cầu thủ chuyên nghiệp hiện đại thực sự ( với nền tảng thể lực Stamina được trui rèn hàng ngày ).
Các cầu thủ vẫn lên công về thủ , nhưng có sự phân chia vị trí , nhiệm vụ rõ ràng . Có những mục tiêu chung ( lối chơi ) mà cả đội nhắm đến.
Thời kỳ này với việc xuất hiện Guardiola ở barcelona người ta nhận thấy 1 trường phái bóng đá tổng lực khác với bóng đá tổng lực của Hà Lan , hay Brazil ở thập niên 60 và 70. Đó là trường phái Tổng lực Kiểm Soát Bóng.
Cũng như thế người ta thấy sự xuất hiện của Kloop , Mourinho , Sir Alex Ferguson ………. với việc không coi kiểm soát bóng là mục tiêu tối thượng mà chỉ coi nó là 1 phần công cụ để triển khai lối chơi
hiệu quả và thực dụng.
Kiểm Soát Bóng ( possesion footbal ) – Kiểm Soát Trận Đấu ( Control Match )
I/ Trong Bóng Đá Thực ( Real Football)
* Kiểm Soát Bóng : thực ra là lối chơi tổng lực , với việc tận dụng 11 cầu thủ trên sân chơi với 1 mục đích duy nhất là duy trì , kiểm soát , giữ bóng trong chân để đối thủ không có bóng để triển khai lối chơi,
với việc có bóng thì luôn sử dụng các đường chuyền ngang , chuyền về với cự ly ngắn, tận dụng khả năng chạy chỗ , cùng khả năng chuyền bóng ngắn siêu hạng của cả đội gồm 11 cầu thủ bao gồm thủ môn
để kéo giãn đội hình đối thủ , tìm khoảng trống , sử dụng nhịp độ lên bóng chậm rãi để có thời gian tìm hướng phát triển bóng nhằm ghi bàn khi chưa dẫn trước , hoặc kéo dài thời gian cầm bóng khi đang có
tỉ số có lợi. Họ chỉ gặp khó khăn thực sự với 1 đối thủ chơi đổ bê tông tổng lực kiểu Inter của Mourinho hay Chelsea cũng của Mourinho. Hoặc 1 đối thủ chơi tổng lực phản công kiểu của Bayern của Jupp Heynckes.
Không có bóng thì với triết lý pressing trong vòng 6 giây với việc mọi cầu thủ ở khu vực vừa bị mất bóng , gây áp lực , áp sát , bọc đường chuyền và đường rê bóng đột phá của cầu thủ vừa có bóng của đối phương để đoạt bóng nhanh nhất có thể. Nếu không thể đoạt bóng . Lúc đó họ mới nghĩ đến việc chỉnh trang lại hàng phòng thủ để tổ chức cướp bóng chậm rãi sau.
Tóm lại với kiểm soát bóng , kể cả khi phòng ngự hay tấn công ( có bóng , hay không có bóng ). Luôn luôn ưu tiên việc kiểm soát bóng , giữ bóng lâu nhất có thể , từ đó vừa phòng ngự được đối phương
tổ chức tấn công ( vì không có bóng ). Hoặc có thời gian để tìm ra phương án tối ưu đưa bóng vào khung thành đối thủ. Tinh thần vào sân chơi bóng của cả đội luôn luôn chỉ là ưu tiên việc có bóng, và cầm bóng trong chân. Họ sẽ chơi với triết lý này ngay cả khi gặp các đối thủ dưới cơ , trên cơ , hoặc ngang cơ. Bắt buộc đối thủ bị cuốn theo lối chơi của mình.
Chính vì việc muốn đối thủ chơi theo cách của mình mà , những đòi hỏi của việc triển khai lối chơi kiểm soát bóng là rất cao, đòi hỏi cầu thủ ở đẳng cấp nhất định.
Tất nhiên với 1 dàn cầu thủ khá và tầm trung vẫn có thể chơi kiểm soát bóng , nhưng họ chỉ kiểm soát bóng với thời lượng cao chứ việc đưa bóng vào khung thành của đối thủ chưa chắc đã thành công , vì với việc chơi
kiểm soát bóng luôn luôn phải đi kèm với 1 nhịp độ chậm về lên bóng , và kiểm soát bóng trên cả phần sân nhà , lẫn phần sân đối phương. Do vậy họ cần các chân chuyền đột biến ở giữa sân như xavi hoặc inesta , hoặc 1 tiền đạo ảo false nine như Messi. Bên cạnh đó thể lực để chơi thứ bóng đá này yêu cầu cũng rất cao từ 11 cầu thủ trên sân.
VD thành công với lối chơi này ngoài đời thực có thể kể tên : FC barcelona , ĐTQG Tây Ban Nha……..
VD tiêu biểu về sử dụng thất bại có thể kể tên : ĐTQG Việt Nam tại AFF cup 2012, Liverpool mùa 2011- 2012………..
* Kiểm Soát Trận Đâu: : Khác với kiểm soát bóng , mục tiêu của Kiểm soát trận đấu chỉ là việc các Huấn Luyện Viên không muốn đội bóng của mình bị cuốn theo lối chơi của đối thủ. Tùy theo tư thế của
đội nhà cửa trên hay cửa dưới , hoặc ngang cơ mà HLV có thể quyết định mục tiêu của cả đội chơi ra sao. Có thể là tấn công , phòng ngự , phòng ngự phản công , hoặc đổ bê tông. Với việc thay đổi kế hoạch và phương thức chơi liên tục trong 90 phút của trận đấu. Họ có thể thay đổi liên tục về formation cũng như role , duty của cầu thủ trên sân chỉ với 1 mục tiêu tối ưu cho kế hoạch của đội nhà trên sân với từng thời điểm cụ thể.
Đổi thủ muốn đá nhanh , đôi công khi bị dẫn trước, thì phải bằng mọi cách khiến trận đấu diễn ra chậm lại.
Đối thủ muốn đá chậm khi dẫn trước , thì bằng mọi cách phải khiến đối thủ chơi nhanh hơn , không cho đối thủ không gian để cầm bóng , đá chậm. Bắt buộc phải chơi đôi công với mình.
Tóm lại họ không hề bị hạn chế về lối chơi của đội, cũng như không bị hạn chế vào sơ đồ ra sân , có thể tấn công khi cần gỡ bàn , hoặc đá ở thế trên cơ , cũng có thể phòng ngự , phản công khi gặp đối thủ trên cơ , hoặc ngang cơ.
Có thể nói trong phương thức này , việc kiểm soát bóng chỉ là 1 phần mục tiêu của lối chơi. Các HLV theo trường phải này chỉ quan tâm tới việc , Đội bóng của họ có bao nhiêu cơ hội trước khung thành đối thủ. Ghi được bàn và không để đối phương ghi bàn là mục tiêu tối cao. Với mục tiêu đó , họ có thể chơi với nhiều sơ đồ khác nhau , nhiều dạng cầu thủ khác nhau , có thể họ chơi pressing , có thể không , có thể chơi kiểm soát bóng , nhưng cũng có thể không ……. nói chung tùy vào đội hình họ có trong tay , mà họ sẽ quyết định đội bóng chơi theo phương thức nào.
Có thể kể tên 1 số gương mặt tiêu biểu thành công với trường phái này như : Mourinho với chelsea 2004 – 2007 , Otto Rehhagel Hy Lạp 2004 , Sir Alex Ferguson với Man utd, Jupp Heynckes với Bayern, Marcelo Lippi với Italia 2006……………………………………..
Các HLV này đều đá tổng lực , nhưng ở họ có thể là tổng lực phòng thủ , tổng lực phản công , hoặc cũng có thể tổng lực đổ bê tông.
II/ Trong FM.
* Kiểm Soát Bóng với FC barcelona.
Nếu Guardiola còn ở lại Barcelona đến thời điểm này mình nghĩ ông ta sẽ ra sân với tactic và shout như thế này:
Pressing với triết lý 6 giây với 2 shout : roaming to poisition và Close down much more.
Kiểm soát bóng với shout : Retain possesion , work ball into box , play out of defence , lower tempo.
Tổng lực : very fluid
Yêu cầu cầu thủ của việc chơi bóng thế này là rất cao. Nhưng có thể nói các chỉ số cơ bản cần có nhất để chơi theo kiểu barcelona của 11 cầu thủ trên sân có lẽ là :
first touch : 1 chạm
Stamina : thể lực
off the ball : di chuyển không bóng .
Technique : Kỹ thuật cơ bản.
Ngoài ra thì bạn cũng phải có 1 faise nine như Messi.
Và 2 anh 1 kim giây : Inesta , 1 kim phút ở thời đỉnh cao : Xavi nữa.
* Kiềm Soát Trận Đấu:
– Chelsea với Mourinho
4-3-3 Kiểu Mou:
4-2-3-1 Kiểu Mou:
4-4-2 ( 4-2-4) Kiểu Mou:
Jupp Heynckes với Bayern.
4-2-3-1 Wide kiểu Jupp Heynckes
Với 4-2-3-1 sử dụng 2 DM ông ta chỉ đơn giản là kéo 2 MC thành 2 DM và nhiệm vụ thì vẫn giữ nguyên.
* trên đây chỉ là 1 vài tactic mình biến thiên từ đời thực vào FM , tất nhiên khi ra sân đh sẽ như thế này , nhưng trong thực tế trận đấu tùy tình hình , mà mỗi HLV có 1 cách thức thay đổi khác nhau theo các plan B , C , XYZ khác.
III/ Quan điểm cá nhân.
* Kiểm Soát Bóng:
– với mình xét trên quan điểm là 1 CĐV mình không thích thú gì với trò kiểm soát bóng kiểu guardiola với barcelona. Nhưng trên tư cách là 1 Manager thì mình khâm phục anh ta , bởi anh ta đã chọn lựa 1 lối chơi quá tốt cho đội bóng anh ta cầm là barcelona
phát huy được các ưu điểm về của cầu thủ về thể lực , khả năng tư duy chiến thuật , chuyền bóng và khả năng đá 1 chạm.
– Hạn chế được nhược điểm về thể hình chí mạng của các cầu thủ barcelona.
-Với 1 CĐV trung lập như mình thì lối chơi kiểm soát bóng của barcelona thực sự là phản bóng đá, họ không cho đối thủ có bóng để triển khai lối chơi , đôi khi chuyền bóng chỉ để câu giờ , giữ bóng tiêu cực đến mức ăn vạ , giả vờ bị phạm lỗi .
Để có pen hoặc đá phạt trực tiếp ở cự ly uy hiếp khung thành đối thủ.Cũng như nhát chân khi vào bóng với họ. Chính vì việc họ khiến đối phương chơi theo cách của bản thân , mà họ lại đôi khi không hứng thú với việc đưa bóng sang phần sân đối thủ để ghi bàn, khiến cho
trận đấu thực sự là tẻ nhat. Thậm chí là buồn ngủ với 1 CĐV trung lập.
– Ngoài ra để chơi được như barcelona bạn đòi hỏi phải có 1 lứa cầu thủ vàng , hoặc dùng tiền bỏ ra để mua 1 loạt các ngôi sao về để đáp ứng lối chơi của đội bóng. Không phải đội bóng nào cũng có thể chơi kiểm soát bóng như barcelona. Không phải tự dưng mà guardiola than phiền
khi các cầu thủ bayern hiện tại cố gắng kiểm soát bóng để nịnh nọt guardiola , rõ ràng bayern không có 1 false nine như messi . Họ không thể chơi bóng với 1 nhịp độ chậm trong cả trận , như thế là làm hỏng chính ưu điểm của họ , nhất là khi họ có 1 tiền đạo số 9 toàn diện và cổ điển như lewandowski.
– Chưa kể chính vì sự đòi hỏi cao của chất lượng cầu thủ , mà nếu bạn ốp kiểu kiểm soát bóng của guardiola vào 1 đội bóng tầm trung , rất dễ khiến cho họ kiểm soát bóng thì có tỉ lệ rất cao , nhưng số cơ hội tạo ra cả trận thì chắc dưới 2.
Khả năng cao còn thua thằng kiểm soát bóng thấp , nhưng lên bóng chất lượng và tận dụng được cơ hội của bản thân.
-Rõ ràng là việc bạn kiểm soát bóng 65-75 % mà chưa chắc có được 1 – 2 bàn trong cả trận , không thể bằng thằng kiểm soát bóng 45 – 50 % nhưng ghi được bàn từ chỉ 1 – 3 cơ hội mà có 1 – 3 bàn thắng được.
* Kiểm Soát Trận Đấu:
– Thực tế là mình thích phương thức này hơn, rõ ràng nó đa dạng với mọi đội bóng , cầu thủ , HLV đều có thể nhập cuộc tốt được với các cầu thủ mà đội bóng có trong tay.
Ông ta cũng có thể thay đổi sơ đồ dựa trên tình hình trận đấu , tấn công với 4-4-2 , 4-2-3-1 , 4-3-3- ST . Hoặc kiểm soát trận đấu với sơ đồ 4-3-3 wide hoặc 4-1-4-1.
Cũng có thể đổ bê tông với sơ đồ 3 -5-2 hoặc 5-3-2. Rõ ràng là rất đa dạng và biến áo.
– Bên cạnh đó xét trên tư cách 1 CĐV trung lập , rõ ràng bạn thích xem 1 trận đấu mà 2 bên 2 HLV đấu trí với nhau để giành giật kiểm soát trận đấu , hoặc việc cầu thủ 2 bên có tư tưởng lên bóng rõ ràng , hoặc tử thủ bảo vệ khung thành hơn là việc 1 bên chỉ cầm quả bóng chuyền đi , chuyền lại
đôi khi chuyền chỉ để câu giờ
* Để kết thúc cho bài viết, mình chỉ có 1 câu hỏi nhỏ dành cho các bạn và hãy comment ở bên dưới.
Theo các bạn , ĐTQG Việt Nam đang được Miura cầm quân theo phương thức nào. Và ngoài sơ đồ 4-4-2 mà ông ta đang thi triển , bạn nghĩ vòng bán kết và chung kết sẽ có sơ đồ nào được ông ta triển khai không ?
Con bài tẩy Mạc Hồng Quân thực sự có phải là con bài tẩy ông ta dành cho vòng knock out không ?
