Bài viết nói về sự phát triển của các hậu vệ biên thời hiện đại
Vai trò của của một hậu vệ biên là ngăn chặn các cầu thủ chạy cánh của đối phương, là hỗ trợ cho các trung vệ, và giữ vị trí tốt khi không có bóng.
Pep Guardiola, 1 HLV cải cách chiến thuật, đã bắt đầu với Dani Alves tại Barcelona, và cả thế giới xem đây như 1 hình mẫu của hậu vệ biên. Khi ông dẫn dắt Bayern Munich, tất cả lại ngạc nhiên với vai trò của hậu vệ biên. Philipp Lahm và David Alaba đều là những cầu thủ bóng đá xuất sắc, nhưng họ giỏi về việc kiểm soát bóng hơn là tấn công ở biên. Vì vậy, Pep để họ chơi với vai trò của 1 hậu vệ thiên về trung tâm nhiều hơn (Inverted Fullback), người sẽ trở thành tiền vệ trung tâm khi triển khai bóng. Vào thời điểm đó, các đội bóng lớn ở châu Âu đã phát triển vai trò của Inverted Fullback trong khoảng 5 năm tiếp theo.
Inverted Fullback đã từng 1 là vai trò phổ biến, nhưng gần đây những hậu vệ biên tấn công như xưa đang dần trở lại… Liverpool, với Andy Robertson và Trent Alexander-Arnold trở thành những cầu thủ kiến tạo nhiều nhất giải đã cho thấy sự trở lại của vai trò những hậu vệ biên tấn công có ảnh hưởng rất lớn.
Chúng ta đã có thể tạm chia ra 4 loại hậu vệ biên, dựa vào đó để khai thác những điểm mạnh của những cầu thủ, vai trò của họ trong đội hình.
Wing-Back
Các hậu vệ biên này có một vai trò lớn trong sơ đồ. Khi bóng đá ngày càng sử dụng nhiều những cầu thủ tấn công ( tiền vệ, tiền đạo cánh ) vào khu vực trung tâm, các hậu vệ biên có nhiều cơ hội hơn để dâng lên tấn công. Do đó, vai trò đòi hỏi ở vai trò này đó là thể lực và tốc độ, các hậu vệ biên cần đảm bảo việc tham gia tấn công và đảm nhận nhiệm vụ quay về kịp thời để phòng ngự. Điều này không dễ, đặc biệt là với những cầu thủ cao tuổi. Tuy nhiên, hãy nhìn Robertson, anh đang là hậu vệ biên có số kiến tạo bàn thắng rất nhiều ở vị trí của mình.
Thống kê của Robertson
Chỉ số trong FM
Điều đáng lưu ý thông qua thống kế, Robertson rất ít rê dắt ( Dribbles ). Cầu thủ này thường xuyên xuất hiện ở phần sân của đối phương, những anh lại rất ít khi chọn giải pháp rê dắt.
Chúng ta cùng xem thử thống kê của Aaron Wan-Bissaka, hậu vệ biên của C.Palace
Wan-Bissaka hỗ trợ phòng ngự nhiều hơn Robertson và đảm bảo việc tham gia tấn công. Và, đa số các hậu vệ cánh không thể làm được mọi thứ, do đó cần phải có biện pháp bọc lót cho những cầu thủ này khi họ dâng cao.
1 trong những biện pháp đơn giản là chỉ sử dụng 1 hậu vệ biên dâng cao tại 1 thời điểm ( thay vì 2 ), nhưng điều này rõ ràng hạn chế các tùy chọn tấn công. 1 giải pháp khác đó là để các tiền vệ trung tâm trung tâm di chuyển ra biên để bọc lót, , trong khi tiền vệ phòng ngự đóng vai trò gần như là một người quét dọn ở giữa sân…
Inverted Wing-back
Khi Pep đến Bayern, ông được thừa hưởng Lahm, Alaba, những hậu vệ biên giỏi trong việc kiểm soát bóng hơn là tấn công, 1 điều khác với thời điểm ở Barcelona. Ở Barca, ông có những cầu thủ tấn công hoạt động ở 2 biên rất tốt như Thierry Henry, David Villa, Pedro, Alexis Sanchez và cả Lionel Messi. Tất cả đều hoạt động rộng ở 2 biên, đặc biệt là khi Messi chuyển sang vai trò của 1 số chín ảo ( False Nine ) tạo khoảng trống cho các tiền đạo cánh của Drake, điều này phù hợp với những cầu thủ mà ông có. Tuy nhiên, tại Bayern, ông làm việc với Franck Ribery và Arjen Robben, những cầu thủ thích di chuyển vào trung tâm dù họ vẫn xuất phát từ 2 cánh. Do đó, sẽ hợp lý khi các hậu vệ biên có vị trí gần với trung tâm để hỗ trợ và hạn chế những pha phản công của đối phương. Có thể nói, vai trò của hậu vệ biên này giúp khắc phục những điểm yếu phòng ngự như ông đã từng gặp khi còn dẫn dắt Barcelona.
Tại Manchester City, ông tiếp tục sử dụng vai trò này, đặc biệt là Fabian Delph. Từ 1 tiền vệ trung tâm , Delph đã thay đổi và phối hợp với Leroy Sane một cách tuyệt vời. Khi Sane đảm nhận vị trí tiền vệ cánh cổ điển, Delph ở vị trí gần với trung tâm hơn và trở thành 1 tiền vệ. Với Delph, các tiền vệ trung tâm David Silva và Kevin De Bruyne được thoải mái dâng cao hơn, và cả Sane luôn ở trạng thái sẵn sàng tham gia tấn công.
Thống kế của Delph
Ball Playing Defender
Trong World Cup mùa hè năm ngoái, HLV Gareth Southgate đã sử dụng Kyle Walker trong vai trò trung vệ cánh phải trong so đồ 3-5-2. Walker là 1 trong những hậu vệ phải hay nhất khi chơi ở vị trí trung vệ.
Bất cứ ai đã theo dõi Manchester City mùa giải trước sẽ thấy rằng khi Delph di chuyển vào bên trái tạo thành đôi tiền vệ phòng ngự với Fernandinho, Walker sẽ di chuyển từ 1 hậu vệ biên trở thành trung vệ thứ ba, giữ cấu trúc phòng ngự 3-2 ưa thích của Guardiola. Walker lúc này trở thành 1 trung vệ điều tiết lối chơi ( Ball-Playing-Defender)
Thống kê của Walker
Sự thành công của Trung vệ thứ 3 có thể kể đến Cesar Azpilicueta, 1 cầu thủ biên cánh phải nhưng được xếp chơi như 1 trung vệ dưới sự dẫn dắt của hlv Conte.
No-Nonsense Full-Back
Có nhiều đội bóng lựa chọn lối chơi phòng ngự và mong muốn các cầu thủ giữ tốt vị trí. 1 trong những bộ khung phòng ngự tốt đó là xây dựng 2 lớp phòng ngự, mỗi lớp 4 người giăng ngang. Và, hậu vệ biên trong sơ đồ này chính là No-Nonsense Full-Back. Ví dụ Phil Bardsley của Burnley.
Thống kê
Mọi người đều biết hlv Sean Dyche muốn đội bóng của mình chơi như thế nào. Burnley chơi với sơ đồ 4-4-2 và luôn giữ vị trí rất tốt giữa các cầu thủ. Điều đó có nghĩa là rất nhiều công việc của hậu vệ biên không xuất hiện trong các con số, nhưng việc duy trì vị trí tốt là điều quan trọng nhất. Vì vậy không có gì đáng ngạc nhiên khi tất cả các chỉ số cho thấy các hậu vệ biên này chỉ biết phá bóng, ít khi tham gia vào các nhiệm vụ khác.
Nguồn: https://fm-vn.com/diendan/showthread.php?33979-Fullback-H%E1%BA%ADu-v%E1%BB%87-bi%C3%AAn-th%E1%BB%9Di-hi%E1%BB%87n-%C4%91%E1%BA%A1i