Phân tích chiến thuật và tìm ra vấn đề của bạn
Có một số câu hỏi khá phổ biến trên các trang về FM cũng như các diễn đàn là làm thế nào mà mọi người có thể phân tích chiến thuật của họ? Làm thể nào bạn có thể đánh giá thế mạnh cũng như điểm yếu trong bộ máy của mình? Làm thế nào bạn đang biết mình sai lầm ở đâu và làm sao để sửa? Làm sao để đưa ra những thay đổi hợp lý trong trận đấu và vì sao?
Đây rõ ràng là những câu hỏi thường gặp nhất vì nó hỏi về các quy tắc cơ bản nhất của trò chơi, và dễ hiểu rằng, đó là cái gì đó mà rất nhiều người gặp rắc rối với.
Tôi nghĩ rằng lí do mà điều này thật khó nắm bắt đối với mọi người là vì nó không chỉ là một kĩ năng khó; mà còn là vì mỗi người có những quy tắc riêng của họ – không có gì là đúng và cũng chẳng có gì là sai cả. Chưa kể nhiều bạn có thể không dám hỏi vì không thực sự rõ mình đang gặp vấn đề gì hay do cảm thấy ngại vì sự kiêu ngạo và bất lịch sự của rất nhiều thành viên trên các trang về FM cũng như bóng đá, vì vậy mà bạn có thể hiểu được tại sao nhiều người lại gặp nhiều khó khăn khi muốn tìm hiểu xem mình đang làm sai ở đâu đến thế.
Bài viết này, vì vậy, sẽ có gắng đưa ra một số quy tắc mà tôi sử dụng để cố gắng tìm ra vấn đề với chiến thuật của mình để khắc phục. Tôi không phải là người chơi FM giỏi nhất hành tinh này nhưng tôi tin là mình đã làm khá tốt nên trong khi tôi không chắc là mình có tất cả các lời giải đáp cho các vấn đề này hay cách thức của tôi là hay nhất, tôi vẫn hi vọng rằng bất kì ai đang gặp khó khăn với chiến thuật của họ trong FM có thể mở mang được điều gì đó qua bài viết này hay ít nhất các bạn có thể cười nhạo trên công sức của tôi!!
Vì vậy, với một ví dụ – đây là cố gắng của tôi trong việc xây dựng một đội hình không tiền đạo với một libero và một trận đấu giao hữu với Anderlecht sẽ là thứ mà ta dùng để nghiên cứu.
Hãy có lấy một kế hoạch
Vậy nên, ngay từ ban đầu, tôi nghĩ việc đầu tiên bạn nên làm là có một ý tưởng rõ ràng về những điều bạn muốn có được từ chiến thuật của mình. Làm thế nào bạn biết được nó có hoạt động tốt hay không nếu như bạn không biết “tốt” ở đây là như thế nào phải không.
Tôi là một người luôn tin chắc rằng gần như tất cả mọi thứ đều có thể hoạt động tốt trong Football Manager. Trong khi rất nhiều người sẽ nói với bạn rằng có rất nhiều quy tắc bạn phải tuân theo thì chiến thuật của bạn mới thành công được, ngoài những quy tắc thực sự cơ bản ra, điều này là vô lý vl.
Dù sao cũng phải nói rằng nếu bạn đang gặp khó khăn, quay trở về với những quy tắc cơ bản theo tư duy của ai đó kia có thể không phải là ý tưởng tệ nhất trên thế giới này. Chỉ là tôi đã
quá chán nản với những thứ căn bản kia, vì vậy mà hệ thống chiến thuật tôi đang cố xây dựng cho hoàn hảo là đây:
Rất thú vị phải không nào?
Ý tưởng chung là chúng ta có một libero dâng cao khỏi hàng phòng ngự để hỗ trợ hàng tiền vệ với những pha đi bóng và các đường chuyền dài. Ta có một DLP để chấn giữ khoảng trống giữa hàng hậu vệ và hàng tiền vệ với MR và ML chơi phòng ngự giúp chúng ta phòng ngự cánh chắc chắn cũng như luôn sẵn sàng dâng cao tấn công khi họ có bóng. AMC đá như một tiền đạo lùi với khả năng sáng tạo – hỗ trợ hàng tiền vệ khi cần nhưng phần lớn thời gian chơi tấn công, ghi bàn cũng như kiến tạo.
Những sự thay đổi đáng chú ý mà tôi thực hiện so với các tùy chỉnh mặc định ban đầu là chỉ dẫn ML và MR chơi bám biên (‘hug touchline’). Tôi muốn họ chơi giãn biên và vì họ là những cầu thủ phòng ngự ở biên duy nhất mà tôi có nên tôi không muốn họ di chuyển vào trung lộ, để lại lỗ hổng ở cánh và dễ dàng bị dính phản công nhanh.
Phần giới thiệu không được đầu tư nhiều vì dù sao, các phân tích cụ thể mới là những điều quan trọng nhất ở đây.
Hãy xem các trận đấu
Nghe thì có vẻ hiển nhiên đấy nhưng thực sự hãy xem đi. Xem được càng nhiều càng tốt. Bạn nghĩ liệu bạn có thể phát hiện ra tất cả các vấn đề trong chiến thuật của Stoke City chỉ bằng cách xem lại highlight các trận của họ mỗi tuần trên chương trình tổng hợp không? Tôi lấy Stoke làm ví dụ vì các trận đấu của họ quá nhàm chán đến nỗi họ toàn bị chiếu cuối cùng nếu lên chương trình tổng hợp bóng đá nên bạn còn có càng ít highlight của họ hơn để xem.
Tôi xem mọi trận đấu ở chế độ ‘comprehensive’, tôi biết vẫn có một số người xem hết cả trận đấu trong game của họ nhưng như đã nói, tôi chỉ khuyên các bạn xem càng nhiều càng tốt, tùy vào thời gian mà bạn có dành cho nó. Ít nhất là cho đến khi bạn phần nào hài lòng với chiến thuật của mình rồi.
Tôi thường pause trận đấu giữa chừng để có thêm thời gian đánh giá vị trí các cầu thủ trên sân cũng như tìm ra những điểm yếu có thể có. Nếu có điều gì đó quan trọng hoặc lạ lùng xảy ra thì tôi sẽ tua lại trận đấu đến điểm cuối cùng trước đó để xem lại điều gì đã xảy ra. Đúng vậy, điều này thực sự tốn thời gian nhưng nếu nó có thể giúp bạn cải thiện chiến thuật của mình thì bạn sẽ có thể tiết kiệm được kha khá thời gian trong tương lai.
Chức năng Tactics creator và các thanh slider
Đây là một vấn đề khá phức tạp để có thể bao phủ hết trong bài viết và nếu bạn không hiểu hết ý nghĩa các thanh slider thì đừng nên hiểu. Hãy dùng chức năng (TC) và lên mạng tìm những bài hướng dẫn có thể có ích cho bạn để dùng chức năng này.
Hãy biết là toàn bộ hệ thống của bạn ban đầu sẽ được xây dựng với lối tư duy của người khác. Có thể nó sẽ không phù hợp với cách suy nghĩ của bạn nhưng đây là cách mà các hệ thống chiến thuật được thiết lập. Bất đồng quan điểm với điều này chẳng thay đổi được gì cả.
Bước vào trận đấu
Giới thiệu dài dòng thế là đủ rồi. Tôi chọn thi đấu với Anderlecht để phân tích vì sức mạnh của họ được đánh giá ngang tầm với Feralpi Salò của tôi, dù vậy tôi vẫn tin là chúng tôi có thể đánh bại họ. Tôi còn biết rằng họ sẽ không ra sân với sơ đồ 4-4-2 nên như thêm phần thú vị, họ ngẫu nhiên lại ra sân với đội hình như sau:
Trước khi bước vào trận đấu, tôi thường đem đặt đội hình hai đội một trên một dưới như trên báo thường thấy để đánh giá các lợi thế mà tôi có thể có được.
Họ có hai tiền đạo để tấn công. Với ba cầu thủ chơi ở trung tâm hàng thủ, chúng tôi có hai cầu thủ để theo kèm tiền đạo của họ và một cầu thủ khác để bọc lót, thật hoàn hảo.
Ở hàng tiền vệ, chúng tôi có bốn cầu thủ giăng ngang đối đầu với ba cầu thủ của họ. Tôi không nghĩ là họ sẽ có nhiều lợi thế ở đây, vì thậm chí đến cả AMC của chúng tôi cũng sẽ hỗ trợ hàng tiền vệ, nhưng có lẽ rõ ràng nhất là việc hai tiền vệ trung tâm hai bên của Anderlecht sẽ bị kéo ra cánh vì còn phải theo kèm hai cầu thủ chạy cánh của ta khi họ có khoảng trống.
Và cuối cùng là hàng hậu vệ năm người của họ dường như chẳng phải đối đầu với cái gì cả, vì cơ bản là chúng tôi không có một tiền đạo nào cả. Tuy vậy thì bộ ba AML-AMC-AMR của tôi sẽ phải tìm cách vượt qua hàng thủ năm người của họ mà tôi nghĩ sẽ là khá có vấn đề, nhất là khi các hậu vệ của đối thủ chơi thật sát nhau và sẽ thừa sức bao vây các cầu thủ tấn công của ta.
LƯU Ý – Tất cá các video dưới đây đều được quay ở độ phân giải 1080p nên hãy cố gắng xem ở độ phân giải càng cao càng tốt để nhìn nhận được rõ ràng hơn vấn đề mà tôi đưa ra
Từ những phút đầu tiên, tôi đã thấy được một số điều khá lạc quan:
https://www.youtube.com/embed/6jsCyIgUGys?wmode=opaque
Ngay sau khi trận đấu vừa bắt đầu, libero của chúng tôi có được khoảng trống khá thoáng. Hai tiền đạo của đối thủ di chuyển về phía hai trung vệ của chúng ta trong khi tiền vệ trung tâm của Anderlecht lui về quá sâu trước khi tiến lên để áp sát libero của ta.
Và hàng hậu vệ của Anderlecht cũng chơi khá thấp. Cùng với việc họ không chơi áp sát nhiều, pressing ít có thể cho ta biết rằng họ sẽ không gây nhiều phiền toái cho các cầu thủ tấn công của ta. Nó còn cho ta biết một điều nữa – với các tuyến mà họ xây dựng một cách như vậy, hàng thủ thấp sẽ tạo ra rất nhiều khoảng trống giữa hàng thủ và hàng tiền vệ, cũng như giữa hàng tiền vệ với hàng công của họ. Rất đáng lưu ý.
Cuối cùng, ở khoảng giây 0:16-0:18, bạn sẽ để ý một tình huống hai ăn một rõ ràng mà chúng ta có được ở ngoài cánh. Tiền vệ trung tâm lệch trái của Anderlecht không hề ra biên để hỗ trợ hẫu vệ cánh trái của họ, giúp cho MR của ta có rất nhiều khoảng trống khi Tretyak, AMR của ta bó vào trung lộ. Theo sau tình huống này ở giây 0:35 khi mà Yildiz, libero của chúng ta vẫn đang ở trên phần sân của đối phương, di chuyển sang trái và bơm bóng cho Orlando – ML của chúng ta có khoảng trống ở bên cánh trái và có đủ thời gian xử lí để tung ra một pha lật cánh.
Có một điều mà tôi vừa phát hiện mà chưa để ý lúc chơi trận đấu này là – dừng trận đấu lại ở giây 0:38. Tôi không thích cái khoảng trống ở trước vòng cấm của đối phương. Tôi luôn muốn có các cầu thủ chơi ngay sát vòng cấm của đối thủ để thu hồi bóng sau khi các cầu thủ của đối phương phá bóng ra – đặc biệt là khi mà chúng tôi có thể sẽ phải tấn công bằng các cú tạt từ hai cánh rất nhiều trong trận đấu này.
Ở phút thứ 3, ta có hình ảnh này
Đầu tiên về hàng thủ. Tôi khá hài lòng ở đây vì những tính toán của tôi từ đầu trận đã đúng. Chúng ta có ba cầu thủ phòng ngự ăn hai cầu thủ tấn công của đối phương giúp các cầu thủ phòng ngự của ta không bị quá tải.
Tuy nhiên, quan sát lên cao hơn ta có một khoảng trống rất lớn mà tạm thời chúng ta chưa tận dụng được. Bạn có thể thấy được Anderlecht chơi thấp thế nào với các hậu vệ cánh của họ chơi gần như ngang hàng với các trung vệ để tạo thành năm cầu thủ giăng ngang ở hàng thủ kể cả khi bóng đang lăn ở phần sân của chúng ta. Hàng tiền vệ của họ chơi giăng ngang và gần nhau và gần như không hề hỗ trợ phòng ngự.
Chúng ta có thể có được tình huống hai ăn một ở cánh trái nhưng sẽ cần một đường chuyền dài mới đến được vị trí này. Nếu thay vào đó chúng ta cho AMC của chúng ta di chuyển lên phần khoảng trống được đánh dấu trong hình, anh ấy sẽ có nhiều khoảng trống để xử lí bóng cũng như đưa bóng ra biên bằng một đường chuyền chuẩn xác như kế hoạch. Vấn đề chính là bằng cách nào? Tôi đã quyết định không thay đổi gì và tiếp tục theo dõi các tình huống tương tự – liệu đây có phải chỉ là một tình huống ngẫu nhiên chỉ xảy ra một lần hay đây là tình huống đòi hỏi chúng ta phải thay đổi để tận dụng?
Dù sao tôi vẫn thực hiện một sự thay đổi bằng chức năng ‘shout’. Với khoảng trống ở ngay trước hàng thủ của đối phương, tôi không muốn các cầu thủ của mình tung ra những cú sút xa theo bản năng đơn giản chỉ vì họ có chút khoảng trống ở độ xa khoảng 23 mét cách cầu môn đối thủ. Vì vậy nên tôi chỉ dẫn các cầu thủ đưa bóng vào vòng cấm (“works ball into box”) trong chức năng ‘shout’ để giảm thiểu số lượng cú sút xa của họ.
Tiếp theo, tôi chỉ đạo các cầu thủ dâng cao hơn (“pushes higher up”) trong chức năng shout. Đây là điều mà tôi gần như luôn luôn làm khi tôi muốn giảm thiểu khoảng trống giữa hàng hậu vệ và hàng tiền vệ của tôi thay vì sử dụng một tiền vệ trụ. Nó còn giúp cho libero của chúng ta dâng cao hơn và có nhiều khả năng hỗ trợ hàng tiền vệ hơn. Thực sự nên làm như vậy.
Một video ngắn nhưng đây là lí do thuyết phục tôi giữ nguyên AMC của tôi với role Attacking Midfielder(Attacking) cho thời gian hiện tại. Pha phát bóng chết lên của thủ môn Anderlecht hướng ngay về trung tâm sân và Gramaccia, AMC của ta, có vị trí thuận để nhận bóng sau pha tranh chấp bóng bổng như trong video trên. Tuy nhiên, anh ấy còn di chuyển vào vòng cấm của đối phương để đón đường lật cánh của đồng đội nữa. Với việc không có tiền đạo, đây chính xác là những gì tôi trông chờ ở AMC của mình nên chắc chắn tôi sẽ không thay đổi gì ở thời điểm này rồi.
Và những điều này đã được trả giá xứng đáng khi Gramaccia thực hiện một pha dứt điểm đơn giản đế đưa chúng ta lên dẫn trước một bàn. Một tình huống phòng ngự thực sự tồi tệ của đội bạn, đặc biệt là khi đến tận bốn hậu vệ của Anderlecht bị hút theo Holub và như bạn đã thấy đấy.
Một lần nữa, sau khi đã thấy tình huống này một lần nữa, Tôi thực sự không thích cái khoảng trống to lớn trước vòng cấm của đối thủ – đặc biệt là khi Anderlecht có tới ba cầu thủ luôn sẵn sàng thực hiện một tình huống phản công nhanh. Tôi nghĩ đây thực sự là một điều gì đó phải được cải tiến trước trận đấu tiếp theo của mình.
